Củ cải trắng – “nhân sâm mùa đông”

Củ cải trắng còn được gọi là “nhân sâm mùa đông” do có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe. Đáng kể trong số đó là khả năng ngăn ngừa ung thư, tăng cường miễn dịch, giảm viêm và cải thiện tiêu hóa. Hơn nữa, nó còn giúp xương chắc khỏe, giải độc cơ thể, cải thiện hô hấp và hỗ trợ giảm cân,...

Củ cải trắng còn được gọi là “nhân sâm mùa đông” do có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe

Giới thiệu chung

Củ cải trắng còn được gọi là củ cải mùa đông, là một loại rau họ cải có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Củ cải trắng có kết cấu giòn và giống với cà rốt. Hương vị nhẹ hơn so với các loại củ cải khác và được mô tả là hơi ngọt và cay. Về cách chế biến, chúng thường được ngâm chua hay nấu súp, làm salad, cà ri… Lá thường được ăn như một loại rau xà lách. Nước ép được bán như một loại nước giải khát.

Giá trị dinh dưỡng

Theo Đông Y, củ cải trắng là cây thuốc quý có tác dụng long đờm, trừ viêm, tiêu thực, tán phong tà, trừ lỵ… Nó có tác dụng khai vị, làm ngon miệng, hỗ trợ tiêu hóa, chống còi xương, sát khuẩn nói chung, bổ gan và thận.

Nghiên cứu của Tây Y cũng cho thấy củ cải trắng giàu vitamin A, C, giàu canxi và các chất chống oxy hóa cũng như những enzym hỗ trợ tiêu hóa, hoạt chất chống ung thư, hoạt chất bảo vệ gan v.v..

Là một trong số những nguồn thực phẩm phổ biến, củ cải trắng được xếp vào nhóm rau củ ít calo nhưng có hàm lượng dinh dưỡng đáng ngạc nhiên. Theo ước tính từ các nhà dinh dưỡng, 338 gram củ cải tươi chứa các chất dinh dưỡng sau đây:

• Calo: 61
• Carbs: 14 gram
• Protein: 2 gram
• Chất xơ: 5 gram
• Vitamin C: 124% DV
• Axit folic (vitamin B9): 24% DV
• Canxi: 9% của DV
• Magiê: 14% của DV
• Kali: 22% DV
• Đồng: 19% của DV

*DV (daily value): nhu cầu dinh dưỡng được khuyến nghị hằng ngày.

Bên cạnh đó, ăn củ cải trắng sẽ tiêu thụ thêm một lượng glucose, fructose, saccharose, Vitamin A, B, folate, choline... Theo Đông Y, củ cải có vị ngọt, hơi cay, đắng, tính bình, không độc.

Ăn củ cải trắng đem lại rất nhiều lợi ích

Các lợi ích cho sức khỏe của củ cải trắng

Với những phân tích về mặt giá trị hàm lượng dinh dưỡng như trên, ăn củ cải trắng sẽ mạng lại một số lợi ích nhất định cho cơ thể như:

1. Phòng ngừa bệnh thiếu máu, tốt cho não bộ

Vitamin B12 tự nhiên trong củ cải trắng giúp thúc đẩy sự hấp thu sắt, tham gia vào việc tổng hợp tiểu phần hemoglobin trong máu. Lượng oxy hemoglobin tăng cao giúp bồi bổ thể lực, phòng ngừa thiếu máu. Không chỉ có vậy, một nghiên cứu tại Đại học Wake Forest đã chỉ ra lượng nitrat cao trong củ cải trắng có thể làm tăng lượng máu đến não, cải thiện chức năng tâm thần, tăng cường sức khỏe não bộ, thậm chí bảo vệ tế bào não trong nhiều năm.

2. Hỗ trợ chức năng gan, phổi, phòng bệnh tim mạch, vàng da

Betaine, một dưỡng chất được tìm thấy trong củ cải trắng có tác dụng hỗ trợ chức năng gan; đồng thời làm giảm homocysteine huyết tương - yếu tố gây ra bệnh tim mạch. Nhờ vào tác dụng thanh lọc cơ thể, loại bỏ độc tố mà công dụng củ cải trắng còn hỗ trợ làm sạch và dạ dày. Ngoài ra, củ cải trắng sẽ hỗ trợ bạn kiểm soát bệnh vàng da, giúp điều chỉnh lượng bilirubin trong máu và làm tăng lượng oxy cho cơ thể.

Đối với bệnh nhân hen suyễn, tính chống sung huyết ở củ cải trắng được xem là đặc tính vàng. Thêm vào đó, một số nghiên cứu cũng đưa ra nhận xét rằng củ cải trắng mang đến khả năng chống các kháng nguyên gây ra dị ứng đường hô hấp, từ đó giúp bảo vệ lớp lót mềm bên trong bộ phận này khỏi tình trạng nhiễm trùng.

3. Đặc tính kháng khuẩn, cải thiện hô hấp

Củ cải trắng cho thấy đặc tính kháng khuẩn và kháng vi-rút đáng kể. Chất nhầy hoặc đờm thừa trong đường hô hấp có thể là môi trường cho vi khuẩn phát triển. Nước ép củ cải không chỉ làm sạch đờm mà còn loại bỏ vi khuẩn và các mầm bệnh khác, giữ cho hệ hô hấp của bạn khỏe mạnh.

4. Cải thiện tiêu hóa

Nước ép củ cải trắng cũng đã được chứng minh là có các enzym tương tự như các enzym được tìm thấy trong đường tiêu hóa của người, bao gồm amylase và esterase. Các enzym này giúp cho quá trình tiêu hóa carbohydrate, protein và chất béo phức diễn ra hiệu quả hơn. Từ đó giúp ngăn ngừa táo bón và tăng hiệu quả hấp thụ chất dinh dưỡng trong ruột. Một nghiên cứu năm 2019 công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm & Dinh dưỡng cho thấy kết hợp protein động vật với các loại rau giàu chất dinh dưỡng như củ cải trắng có thể giúp tiêu hóa protein hiệu quả và tăng trao đổi chất trong cơ thể.

5. Tăng cường hệ thống miễn dịch

Theo USDA, 100gr củ cải trắng chứa lượng vitamin C lên tới 22mg. Lượng vitamin C cao rất tốt cho hệ thống miễn dịch vì nó kích thích sản xuất các tế bào bạch cầu. Điều này giúp tăng tốc độ chữa lành và sửa chữa các tế bào và mô trên khắp cơ thể.

6. Chứa chất chống viêm

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hợp chất chống viêm được tìm thấy trong nước ép củ cải trắng có thể làm giảm đáng kể tình trạng viêm trong cơ thể. Chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp. Nó cũng có thể hỗ trợ điều trị bệnh gút và giảm bớt khó chịu, đau đớn do chấn thương.

7. Giải độc cơ thể

Củ cải trắng từ lâu đã được biết đến như một loại thuốc lợi tiểu. Chúng giúp làm sạch thận và tăng năng suất lọc thận bằng cách kích thích loại bỏ các chất độc, chất béo dư thừa và thậm chí cả nước qua đường tiểu.

8. Cải thiện sức khỏe xương

Giống như hầu hết các loại rau họ cải khác, củ cải là một nguồn giàu canxi, rất cần thiết cho sức khỏe của xương. Nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh loãng xương hoặc cảm thấy đau do tuổi già, củ cải trắng có thể giúp cải thiện tình trạng của bạn. Nó có thể làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên.

9. Hỗ trợ hệ tiêu hóa, ngăn ngừa nguy cơ bị trĩ

Như bao nguồn thực vật giàu chất xơ khác, củ cải trắng có tính nhuận tràng, tăng cường hoạt động của ruột. Với thành phần lignin (phân tử có cấu trúc carbohydrate không hòa tan, khó tiêu), khi ăn củ cải trắng sẽ tạo điều kiện cho hệ thống tiêu hóa giữ nước và giảm bớt táo bón, một trong những nguyên nhân chính của bệnh trĩ. Hơn nữa, củ cải trắng còn có khả năng thúc đẩy cơ thể sản xuất mật- một trong những yếu tố quan trọng nhất để hệ tiêu hóa và làm việc một cách hiệu quả nhất.

10. Hỗ trợ giảm cân

Ăn thực phẩm ít calo, giàu chất xơ như củ cải trắng có thể giúp bạn duy trì cân nặng hợp lý. Một nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều rau củ chứa ít tinh bột sẽ có mức chất béo và mức insulin thấp hơn. Hơn nữa, củ cải có nhiều chất xơ, có thể làm giảm cảm giác đói bằng cách làm chậm tiêu hóa và tăng cảm giác no, hỗ trợ giảm cân.

11. Hỗ trợ ngăn ngừa ung thư

Củ cải trắng rất giàu vitamin C, axit folic, dầu cải, glycosid và anthocyanin cùng các hoạt chất chống oxy hóa. Những dưỡng chất này hình thành nên thành phần chống ung thư có vị cay cay, đặc biệt là ung thư ruột kết, thận, ruột, dạ dày và ung thư vòm họng. Bên cạnh đó, hàm lượng vitamin C rất cao trong củ cải trắng giúp cơ thể chống lại tác động xấu của vi-rút; phòng chống lão hóa da, ngăn chặn hình thành các vết thâm nám, giữ cho da được trắng mềm

Cách dùng củ cải trắng

Củ cải trắng có vị ngọt và cay. Chúng có thể được ăn sống, cắt lát mỏng để trang trí hoặc làm salad, ngâm chua, thêm vào súp và món hầm. Phần lá xanh cũng được dùng làm lá salad.

Món củ cải trắng muối

Dưới đây là một số cách thú vị để thêm củ cải trắng vào chế độ ăn uống của bạn:

• Bào củ cải trắng sống trên món salad để có lớp phủ giòn, bổ dưỡng.
• Thêm củ cải trắng vào món xào để tăng hương vị.
• Làm kim chi củ cải Hàn Quốc (Kkakdugi).
• Sử dụng trong súp và món hầm, món canh.
• Hấp củ cải và cho thêm một ít dầu ô liu, muối và hạt tiêu.
• Trộn củ cải trắng với khoai tây và cà rốt và nấu chín.
• Ăn sống hoặc thái lát cùng với các loại rau khác để có một món khai vị lành mạnh.
• Làm bánh củ cải truyền thống của Trung Quốc.
• Sử dụng dụng cụ tạo sợi để làm mì củ cải và trộn chúng trong nước sốt đậu phộng.
• Thêm vào chả giò chay để có độ giòn.
• Kết hợp vào các món ăn châu Á, chẳng hạn như cà ri và súp.

Tất cả các bộ phận của củ cải trắng đều có thể ăn được. Cả phần ngọn lá cũng có thể được thêm vào các món xào và súp. Bạn cũng có thể thử rau mầm củ cải, loại rau thường được dùng trong món salad và sushi trong ẩm thực châu Á.

Lưu ý và những điều kiêng kỵ khi ăn củ cải trắng

1. Lưu ý

• Nên ăn mỗi lần khoảng 100 – 150g củ cải trắng, ăn mỗi ngày một ít hoặc cách ngày chứ không được ăn liên tục trong thời gian dài. Lưu ý sau khi ăn củ cải sống, trong vòng nửa tiếng không nên ăn thức ăn khác để tránh các chất chống ung thư bị hòa tan hoặc mất tác dụng.
• Phụ nữ mang thai mỗi tuần chỉ ăn 1-2 bữa củ cải nấu chín, tuyệt đối không ăn củ cải sống vì có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong thai kỳ. Do đó nên tránh tiêu thụ những món như nộm làm từ củ cải sống hay củ cải muối dưa chua vì chúng tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Người đang sử dụng thuốc và người cơ thể yếu ớt, chân tay dễ bị lạnh tốt nhất không nên ăn, hoặc phải nấu chín kỹ củ cải.
• Người tì vị hư nhược, người bị tiêu chảy cần hạn chế ăn củ cải trắng. Ngoài ra, khi sử dụng các loại thuốc bổ có nhân sâm, cần dừng ăn củ cải để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.
• Bằng chứng cho thấy rằng những người bị sỏi mật không nên ăn củ cải trắng và các loại củ cải khác. Ngoài ra, tuy rất hiếm nhưng vẫn có thể xảy ra dị ứng với củ cải.

2. Kiêng kỵ khi kết hợp củ cải trắng với:

• Lê, táo, nho: cetan trong các loại trái cây sẽ phản ứng với axit cianogen từ củ cải gây ra chứng bướu cổ, suy tuyến giáp nặng khi kết hợp thường xuyên.
• Nhân sâm: Sau khi ăn củ cải trắng, tuyệt đối không uống nhân sâm vì có thể làm giảm lợi ích của nhân sâm. Chưa kể, củ cải tính hàn, hạ khí, còn nhân sâm bổ khí, kết hợp sẽ triệt tiêu với nhau.
• Cà rốt: củ cải trắng chứa lượng vitamin C cực cao, cà rốt lại chứa enzym vô hiệu hóa vitamin C. Ăn cùng lúc sẽ làm mất đi công dụng của củ cải trắng.
• Cam: flavonoid trong cam và thiosulfate trong củ cải sẽ tạo ra lượng lớn thiocyanate. Chúng có thể làm giảm chức năng tuyến giáp và tăng nguy cơ mắc bệnh bướu cổ.
• Nấm, mộc nhĩ: khi kết hợp sẽ tăng nguy cơ mắc các bệnh về da. Từ đó dễ bị viêm da nếu có cơ địa nhạy cảm. Nguy hiểm hơn, nó còn gây mất nước trầm trọng và tổn thương lá lách.
• Thuốc Bắc: theo y học cổ truyền Trung Quốc, củ cải trắng làm giảm hiệu quả các thuốc này. Củ cải có tác dụng hạ khí, tăng bài tiết làm cản trở hấp thụ các loại thuốc Bắc.

Củ cải trắng giàu dinh dưỡng, có thể tăng cường sức khỏe theo nhiều cách khác nhau. Chúng có thể giúp duy trì trọng lượng cơ thể và bảo vệ khỏi các bệnh mãn tính. Hãy thử thêm củ cải trắng với lượng vừa đủ vào món salad, món xào, cà ri, hoặc đơn giản là ăn sống cùng các rau củ khác để vừa ngon vừa có ích cho sức khỏe.

(tổng hợp)