Những cách giúp tăng cường trí não

Tập thể dục, ngủ đủ giấc, thiền định, giảm tiêu thụ đường, tránh chế độ ăn nhiều calo… có thể giúp bạn tăng cường, hồi phục trí não.

Thông qua các cách khác nhau, bạn có thể kích hoạt bộ não, phòng chống suy giảm nhận thức. Dưới đây là các cách giúp tăng khả năng ghi nhớ, xử lý thông tin cho não.

Tập thể dục

Tập thể dục không chỉ có lợi ích về thể chất mà còn tăng cường sức mạnh cho não

Tập thể dục không chỉ có lợi ích về thể chất mà còn tăng cường sức mạnh cho não. Theo nghiên cứu của Đài Loan (Trung Quốc), tập thể dục giúp cải thiện sự phối hợp vận động và kết nối não bộ tốt hơn, bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức. Tập thể dục cũng làm tăng lưu lượng máu và tăng trưởng tế bào trong não, giảm các triệu chứng trầm cảm.

Ngủ đủ giấc

Nghỉ ngơi trọn vẹn vào ban đêm, thường là khoảng 7-9 giờ mỗi đêm đối với một người trưởng thành

Giấc ngủ rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của não bộ. Làm gián đoạn chu kỳ ngủ tự nhiên của cơ thể có thể dẫn đến suy giảm nhận thức, vì điều này làm gián đoạn quá trình não sử dụng để tạo ra trí nhớ.
Nghỉ ngơi trọn vẹn vào ban đêm, thường là khoảng 7-9 giờ mỗi đêm đối với một người trưởng thành, sẽ giúp não bộ tạo và lưu trữ những trí nhớ lâu dài.

Thiền định

Thiền định tạo ra những thay đổi lâu dài đối với não bộ, giúp cải thiện trí nhớ

Thiền chánh niệm có thể giúp cải thiện trí nhớ. Các tác giả của một bài báo nghiên cứu năm 2018 lưu ý rằng nhiều nghiên cứu cho thấy thiền định cải thiện chức năng não, giảm các dấu hiệu thoái hóa não và cải thiện cả trí nhớ công việc và trí nhớ dài hạn.

Các nhà nghiên cứu đã quan sát bộ não của những người thường xuyên thực hành thiền định và những người không thực hành.
Kết quả của họ chỉ ra rằng việc tạo thói quen thiền định có thể gây ra những thay đổi lâu dài trong não, bao gồm tăng độ dẻo dai của não, giúp giữ cho não khỏe mạnh.

Chơi nhạc

Chơi nhạc có thể giúp chống lại suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác.

Học chơi nhạc có thể chống lại suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác và cải thiện hiệu suất nhận thức ở tuổi trưởng thành. Các nhạc sĩ thường có cảm nhận âm thanh và hình ảnh tốt hơn, tăng khả năng tập trung, trí nhớ và phối hợp vận động cũng tốt hơn.

Âm nhạc giúp cải thiện khí sắc, khả năng học hỏi và ghi nhớ thông tin mới, khả năng tập trung của não bộ. Liệu pháp âm nhạc cũng làm chậm quá trình suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi. Âm nhạc kết hợp với khiêu vũ, chơi game và tập thể dục thúc đẩy sự dẻo dai của thần kinh, cải thiện chuyển động và phối hợp, tăng cường khả năng ghi nhớ. Sự kết hợp này cũng ngăn ngừa suy giảm nhận thức, giảm bớt cảm xúc tiêu cực và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Học vẽ

Học vẽ tăng cường khả năng sáng tạo và cải thiện khả năng nhận thức

Theo các nhà khoa học Mỹ và Trung Quốc, học vẽ tăng cường khả năng sáng tạo và cải thiện khả năng nhận thức. Theo đuổi hội họa sẽ củng cố các kết nối hiện có trong não, dẫn đến chức năng nhận thức tổng thể tốt hơn. Ngay cả việc vẽ nguệch ngoạc (không chủ đích) cũng có thể kích hoạt mạng chế độ mặc định của não, cho phép não nghỉ ngơi trong thời gian ngắn. Bộ não nghỉ ngơi có thể nâng cao khả năng sáng tạo và tìm ra giải pháp mới cho các vấn đề, làm gián đoạn những thói quen không mong muốn. Vì thế, khi bạn cảm thấy "trỗng rỗng" có thể cầm bút lên và vẽ nguệch ngoạc.

Chơi game

Khi chơi game, não sẽ học được những kỹ năng mới có ích trong cuộc sống

Chơi game có thể cải thiện sự phối hợp vận động của não, nhận dạng trực quan và điều hướng không gian, khả năng phục hồi bộ nhớ và thời gian phản ứng của não. Chơi game cũng làm cho kỹ năng lập luận, ra quyết định và giải quyết vấn đề tốt hơn, khả năng hợp tác và làm việc nhóm hiệu quả hơn.

Khi chơi game, não sẽ học được những kỹ năng mới có ích trong cuộc sống. Ví dụ, học cách phục hồi sau thất bại trong game có thể giúp bạn vượt qua thất bại đời thực tốt hơn. Khám phá các giải pháp cho nhiệm vụ trong trò chơi sẽ nâng cao tư duy sáng tạo.

Các trò chơi khác nhau mang lại lợi ích khác nhau. Trò chơi phiêu lưu 3D góp phần cải thiện trí nhớ, khả năng giải quyết vấn đề và nhận dạng. Trò chơi giải đố giúp tăng cường kỹ năng giải quyết vấn đề, khả năng kết nối não bộ và dự đoán không gian. Game nhịp điệu như khiêu vũ có thể cải thiện trí nhớ và sự chú ý không gian trực quan. Các hiệu ứng sẽ xuất hiện khoảng 16 giờ sau chơi game. Dành một vài giờ chơi game hàng tuần trong thời gian nghỉ ngơi sẽ cải thiện sự dẻo dai thần kinh.

Học ngôn ngữ mới

Học một ngôn ngữ giúp kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo mạnh mẽ hơn, đọc hiểu tốt hơn và tăng khả năng đa nhiệm

Các nhà nghiên cứu Thụy Sĩ đã theo dõi 10 sinh viên người Anh học tiếng Đức ở nước này. Sau 5 tháng học tiếng chuyên sâu, trình độ thông thạo tiếng Đức của họ tăng lên và mật độ chất xám trong não cũng tăng theo. Chất xám chứa nhiều vùng trong não gồm vùng ngôn ngữ, chú ý, kỷ niệm, cảm xúc và kỹ năng vận động. Mật độ chất xám tăng lên cải thiện chức năng ở những vùng này, nhất khi già đi. Học một ngôn ngữ ở bất kỳ giai đoạn nào trong đời đều làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ do tuổi tác.

Nghiên cứu khác của Mỹ cho thấy, học ngôn ngữ mới ở tuổi trưởng thành có thể tăng cường chất trắng của não, tạo điều kiện kết nối não bộ và giao tiếp giữa các vùng não khác nhau. Học một ngôn ngữ cũng giúp kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo mạnh mẽ hơn, đọc hiểu tốt hơn và tăng khả năng đa nhiệm.

Đi du lịch

Trải nghiệm khung cảnh và môi trường mới giúp bạn giao tiếp tốt hơn, có lợi cho trí não

Đi du lịch có thể tăng cường sự linh hoạt trong nhận thức, truyền cảm hứng và khả năng sáng tạo. Trải nghiệm khung cảnh và môi trường mới giúp bạn giao tiếp tốt hơn, có lợi cho trí não. Nếu bạn không thể có một chuyến du lịch xa có thể thử "du lịch" gần nhà bằng cách đi dạo qua một khu phố mới, mua hàng ở khu vực khác nơi bạn sống hay đi bộ thư giãn đến nơi cách xa nhà... đều mang lại lợi ích cho bộ não. Ghé thăm địa điểm mới, bạn sẽ mở rộng thế giới quan, mở mang đầu óc hơn và điều này làm cho bạn có cái nhìn mới về những thứ gần gũi, nghề nghiệp, tình bạn hoặc giá trị bản thân.

Giảm tiêu thụ đường

Uống quá nhiều đồ uống có đường có thể làm giảm tổng thể tích não

Thức ăn có đường thoạt đầu có thể ngon, nhưng chúng có thể gây giảm trí nhớ. Nghiên cứu từ năm 2017 trên mô hình động vật ghi nhận dùng nước uống có chỉ số đường cao có liên quan đến bệnh Alzheimer.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng uống quá nhiều đồ uống có đường, bao gồm cả nước ép trái cây, có thể làm giảm tổng thể tích não, đây là dấu hiệu ban đầu của bệnh Alzheimer.

Hạn chế đường có thể giúp chống lại nguy cơ này. Trong khi thực phẩm ngọt tự nhiên, chẳng hạn như trái cây, là một bổ sung tốt cho chế độ ăn uống lành mạnh, mọi người có thể tránh đồ uống có đường và thực phẩm có thêm đường đã qua chế biến.

Tránh chế độ ăn nhiều calo

Chế độ ăn nhiều calo có thể làm giảm trí nhớ và dẫn đến béo phì

Cùng với việc cắt giảm nguồn đường dư thừa, giảm lượng calo tổng thể cũng có thể giúp bảo vệ não.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng chế độ ăn nhiều calo có thể làm giảm trí nhớ và dẫn đến béo phì. Những ảnh hưởng đến trí nhớ có thể là do chế độ ăn nhiều calo dẫn đến tình trạng viêm ở các bộ phận đặc biệt của não.
Trong khi hầu hết các nghiên cứu trong lĩnh vực này là với động vật, một nghiên cứu năm 2009 đã xem xét liệu việc hạn chế calo ở người có thể cải thiện trí nhớ hay không.

Những người tham gia là nữ với độ tuổi trung bình là 60,5 tuổi đã giảm được 30% lượng calo tiêu thụ. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng họ đã cải thiện đáng kể điểm số trí nhớ bằng lời nói và lợi ích đó là đáng kể nhất ở những người tuân thủ chế độ ăn kiêng tốt nhất.